ಪುರಾತತ್ವ ಆಧಾರಗಳು ಎಂದರೇನು, Archaeological Citations
ಮಾನವ ಸಮಾಜದ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ತಿಳಿಯಲು ನಮಗೆ ಬೇಕಾಗುವ ಪ್ರಮುಖ ಮಾಧ್ಯಮಗಳಲ್ಲಿ ಪುರಾತತ್ವ ಪ್ರಾಚೀನವಾದ, ಆದರೆ ಅತ್ಯಂತ ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹ ಮತ್ತು ವಿಜ್ಞಾನಪರವಾದ ವಿಧಾನವಾಗಿದೆ. ಪುರಾತತ್ವವು ಭೂಮಿಯ ಒಳತಳಗಳಲ್ಲಿ ನಂಬಲಾಗದಷ್ಟು ಹಳೆಯ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ನಮ್ಮ ಮುಂದೆ ತೆರೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಅಧ್ಯಯನವಾಗಿದೆ. ಈ ಪುರಾತತ್ವ ಅಧ್ಯಯನದ ಪ್ರಮುಖ ಭಾಗವೆಂದರೆ ಪುರಾತತ್ವ ಆಧಾರಗಳು.
ಇವು ಮಾನವನ ಪ್ರಾಚೀನ ಜೀವನ ಶೈಲಿ, ಆರ್ಯನಗಳ ಆಗಮನ, ನದೀಸಂಸ್ಕೃತಿಗಳ ಬೆಳವಣಿಗೆ, ಪುರನಗರಗಳ ಸ್ಥಾಪನೆ, ಧರ್ಮ ಹಾಗೂ ವಾಣಿಜ್ಯ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಇತ್ಯಾದಿ ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ನಮಗೆ ತಿಳಿಸುತ್ತವೆ. ಈ ಲೇಖನದಲ್ಲಿ ನಾವು ಈ ಪುರಾತತ್ವ ಆಧಾರಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಸರಳವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸೋಣ.
ಪುರಾತತ್ವ ಎಂದರೇನು?
ಪುರಾತತ್ವ ಎಂದರೆ ಹಳೆಯ ಕಾಲದ ಮಾನವರ ಬದುಕು, ಅವರ ಸಂಸ್ಕೃತಿ, ವಸ್ತುಗಳು, ಕಟ್ಟಡಗಳು ಮತ್ತು ಅವರ ಕಾಲಘಟ್ಟದ ಬದುಕಿನ ರೀತಿ ಕುರಿತ ಅಧ್ಯಯನವಾಗಿದೆ. ಪುರಾತತ್ವಜ್ಞರು ಭೂಮಿಯೊಳಗೆ ಇರುವ ಹಳೆಯ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ತಗೆದು ಅದನ್ನು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸಿ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಪುನರ್‌ನಿರ್ಮಿಸುತ್ತಾರೆ.
ಪುರಾತತ್ವ ಆಧಾರಗಳ ಪ್ರಕಾರಗಳು, ಪುರಾತತ್ವ ಆಧಾರಗಳನ್ನು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ನಾಲ್ಕು ಭಾಗಗಳಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸಬಹುದು
- ದ್ರವ್ಯಾತ್ಮಕ ಆಧಾರಗಳು (Material Evidences)
ಇವು ಕೈಯಲ್ಲಿ ಹಿಡಿಯಬಹುದಾದ, ಕಾಣಬಹುದಾದ ವಸ್ತುಗಳು. ಉದಾಹರಣೆಗೆ
- ಮಣ್ಣಿನ ಪಾತ್ರೆಗಳು (ಹಂಡಿ, ಕುಂಭಗಳು)
- ದಹನ ಅಥವಾ ಶವಸಂಸ್ಕಾರದ ಪತ್ತೆಗಳು
- ಆಭರಣಗಳು, ಹಣೆಕೆಟ್ಟುಗಳು
- ಯುದ್ಧ ಉಪಕರಣಗಳು (ಕತ್ತಿ, ಬಾಣ, ಕವಚ)
ಕಲ್ಲಿನ ಮತ್ತು ಲೋಹದ ಸಾಧನಗಳು
ಈ ವಸ್ತುಗಳು ಏನೆಲ್ಲ ಉಪಯೋಗಕ್ಕೆ ಬಂದಿದ್ದವು ಎಂಬುದನ್ನು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಲು ಮತ್ತು ಆ ಕಾಲದ ಜನರ ಜ್ಞಾನ ಮಟ್ಟವನ್ನು ಅಳೆಯಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತವೆ.
- ಸಾಕ್ಷ್ಯ ಪುರಾತತ್ವ ಸ್ಥಳಗಳು (Excavation Sites)
ಈ ರೀತಿಯ ಆಧಾರಗಳು ತೊಡಗು ತೊಡಗಿ ಪ್ರಾಚೀನ ನಗರಗಳು, ವಾಸಸ್ಥಾನಗಳು, ದೇವಸ್ಥಾನಗಳು ಅಥವಾ ಪುರಗಳು. ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಹಡಪ್ಪಾ ನಾಗರಿಕತೆ, ಮೋಹೆಂಜೋದಾರೋ, ಲೋಥಲ್, ಕಳ್ಯಾಣ, ಹಂಪಿ, ಪಾಟಲಿಪುತ್ರ ಮುಂತಾದವು ಇಂಥ ಪುರಾತತ್ವ ಸ್ಥಳಗಳಾದ್ದು ಇತಿಹಾಸಕ್ಕೆ ಬೆಳಕು ಚೆಲ್ಲುತ್ತವೆ.
- ಶಿಲಾಲಿಖಿತ ಆಧಾರಗಳು (Epigraphic Evidences)
ಶಿಲೆಗೋರೆದು, ಲೋಹದ ಫಲಕಗಳಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ತಾಮ್ರಪತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಬರೆಯಲಾದ ಶಾಸನಗಳು. ಇವು ರಾಜಕೀಯ, ಧಾರ್ಮಿಕ ಹಾಗೂ ಆರ್ಥಿಕ ಸ್ಥಿತಿಗಳ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿಸುತ್ತವೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಅಶೋಕನ ಶಿಲಾಶಾಸನಗಳು, ಬಾದಾಮಿ ಶಾಸನಗಳು, ಹಳೇ ಕನ್ನಡ ಶಾಸನಗಳು ಇತ್ಯಾದಿ.
- ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಆಧಾರಗಳು (Cultural Evidences)
ಚಿತ್ರಗಳು, ಭಿತಿಚಿತ್ರಗಳು, ಮೂರ್ತಿಗಳು, ಸಂಗೀತ ವಾದ್ಯಗಳು ಇವುಗಳು ಆ ಕಾಲದ ಜನರ ಕಲಾ, ಧರ್ಮ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತಿಯನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತವೆ.
ಪುರಾತತ್ವ ಆಧಾರಗಳ ಮಹತ್ವ
ಪುಸ್ತಕಗಳಲ್ಲಿರುವ ಇತಿಹಾಸ ಪದೇ ಪದೇ ಬದಲಾಗಬಹುದು. ಆದರೆ ಪುರಾತತ್ವ ಆಧಾರಗಳು ಸ್ಥಿರವಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಇವು ನಿಖರವಾದ ಸತ್ಯವನ್ನು ಹೇಳುತ್ತವೆ. ಇವುಗಳಿಂದ ನಾವು ತಿಳಿಯಬಹುದಾದ ವಿಷಯಗಳು
- ಕಳೆದುಹೋದ ನಾಗರಿಕತೆಗಳ ಇತಿಹಾಸ
- ಆ ಕಾಲದ ಜನರ ಆಹಾರ ಪದ್ಧತಿ, ವಾಸದ ಶೈಲಿ
- ಜಲವಿನ್ಯಾಸ ಮತ್ತು ಕೃಷಿಯ ಮಾಹಿತಿ
- ಆರ್ಥಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು ಮತ್ತು ವಾಣಿಜ್ಯ ಸಂಪರ್ಕ
ಧಾರ್ಮಿಕ ನಂಬಿಕೆಗಳು ಮತ್ತು ಆಚರಣೆಗಳು
ಹೆಚ್ಚಿನ ಪುರಾತತ್ವ ಆಧಾರಗಳನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದಾಗ, ಇತಿಹಾಸದ ವಿಷಯವನ್ನು ನಾವೆಂದಿಗು ನಂಬಿಕೆಯಿಂದ ಹೇಳಬಹುದು. ಇದು ಶಾಸನಗಳು, ಮೂರ್ತಿಗಳು ಅಥವಾ ಪಾಳೆಯ ಪುಡಿಯಲ್ಲದಿದ್ದರೂ ಸಹ, ಇವು ನಮ್ಮ ಪಿತೃಪೂರ್ವಜರ ಬದುಕಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ನಿಜವಾದ ಸತ್ಯವನ್ನು ಬಿಚ್ಚಿಡುತ್ತವೆ.
ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪುರಾತತ್ವ ಆಧಾರಗಳು
ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಹಲವು ಪ್ರಮುಖ ಪುರಾತತ್ವ ಆಧಾರಗಳು ದೊರೆತಿವೆ. ಕೆಲವು ಉದಾಹರಣೆಗಳು
ಹಡಪ್ಪಾ ಮತ್ತು ಮೋಹೆಂಜೋದಾರೋ ಇವು ಇಂಡಸ್ ನದೀ ತಟದ ನಾಗರಿಕತೆಯ ಪ್ರಮುಖ ಕೇಂದ್ರಗಳು. ಇಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಾಣ ಶೈಲಿ, ನದಿ ನಿರ್ವಹಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆ, ಲಿಪಿಗಳ ಅಸ್ತಿತ್ವ ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಪರ್ಕಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಸಾಕಷ್ಟು ಮಾಹಿತಿಯಿದೆ.
ಹಂಪಿ ವಿಜಯನಗರ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ರಾಜಧಾನಿಯಾಗಿದ್ದ ಹಂಪಿಯು ಅದರ ದೇವಾಲಯಗಳು, ಮಂಟಪಗಳು, ರಾಜಮನೆಗಳು ಮತ್ತು ತೋಟಗಳು ಇಂದಿಗೂ ಶಕ್ತಿ ಮತ್ತು ವೈಭವವನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತವೆ.
ಅಶೋಕನ ಶಾಸನಗಳು ಭಾರತದೆಲ್ಲೆಡೆ ಅಶೋಕನ ಕಾಲದ ಧರ್ಮಶಾಸನಗಳು ದೊರೆತಿವೆ. ಇವು ಬೌದ್ಧ ಧರ್ಮದ ಪ್ರಸಾರ ಮತ್ತು ಶಾಂತಿಯ ಸಂದೇಶವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತವೆ.
ಅಜಂತಾಏಲೋರಾ ಗುಹೆಗಳು ಇವು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಬೌದ್ಧ, ಜೈನ ಮತ್ತು ಹಿಂದು ಧರ್ಮದ ಕಲೆಯ ಭವ್ಯತೆಯನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತವೆ. ಭಿತಿಚಿತ್ರಗಳು ಹಾಗೂ ಶಿಲ್ಪಗಳು ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಸಿದ್ಧ.
ಪುರಾತತ್ವದ ಸವಾಲುಗಳು
ಪುರಾತತ್ವ ಆಧಾರಗಳನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸುವುದು ಸುಲಭವಲ್ಲ. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಅಕ್ರಮ ಅರಣ್ಯ ನಾಶದಿಂದ ಪುರಾತತ್ವ ಸ್ಥಳಗಳು ಹಾಳಾಗುತ್ತವೆ ಜನರ ಅಜ್ಞಾನದಿಂದ ಶಾಸನಗಳು ಅಥವಾ ವಸ್ತುಗಳು ಹಾನಿಗೊಳ್ಳುತ್ತವೆ
ಹವಾಮಾನ ಮತ್ತು ಕಾಲಚಕ್ರದಿಂದ ವಸ್ತುಗಳು ನಾಶವಾಗುತ್ತವೆ ಪುರಾತತ್ವ ಅಧ್ಯಯನಕ್ಕೆ ಸರಿಯಾದ ಅನುದಾನ ಇಲ್ಲದಿರುವುದು.
ಇಂತಹ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಸರಿಪಡಿಸಿ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಭವಿಷ್ಯದ ಪೀಳಿಗೆಗೂ ಉಳಿಸಲು ಸರ್ಕಾರಗಳು, ಸಂಘಗಳು ಮತ್ತು ನಾಗರಿಕರ ಸಹಕಾರ ಅಗತ್ಯ.
ನಮ್ಮ ಕರ್ತವ್ಯ ಏನು?
ನಾವು ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರೂ ಪುರಾತತ್ವ ಆಧಾರಗಳನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸುವ ಹೊಣೆಗಾರರು. ಇತಿಹಾಸ ಕೇವಲ ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿ ಇರಬಾರದದು, ಅದು ಜೀವಂತವಾಗಿ ಉಳಿಯಬೇಕಾದ ವಸ್ತು. ನಾವು ಪ್ರವಾಸದ ವೇಳೆ ಪುರಾತತ್ವ ಸ್ಥಳಗಳಿಗೆ ಹಾನಿಯುಂಟುಮಾಡಬಾರದು. ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಇತಿಹಾಸದ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿಸಿ, ಅವರಲ್ಲಿ ಬದ್ಧತೆ ಬೆಳೆಸುವುದು ನಮ್ಮ ಕರ್ತವ್ಯ.
ಪುರಾತತ್ವ ಆಧಾರಗಳು ಎಂದರೆ ಕೇವಲ ಹಳೆಯ ಕಲ್ಲುಗಳು, ಹಣ್ಣು ಮಣ್ಣು ಅಲ್ಲ. ಅವು ನಮ್ಮ ಪೂರ್ವಜರ ಬದುಕಿನ ಸಂಕೇತಗಳು, ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಪ್ರತಿ, ಇತಿಹಾಸದ ಬಿಂಬಗಳು. ಇವುಗಳ ಅಧ್ಯಯನದಿಂದ ನಾವು ಅರಿದು, ಇಂದಿನ ದಿನವನ್ನು ಜ್ಞಾನದಿಂದ ಬದುಕಬಹುದು, ಮತ್ತು ಭವಿಷ್ಯವನ್ನು ಉತ್ತಮವಾಗಿ ರೂಪಿಸಬಹುದು. ಇತಿಹಾಸವು ಪ್ರಜ್ಞೆಗೂ, ಗರ್ವಕ್ಕೂ ಕಾರಣವಾಗಬೇಕು. ಈ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿ ಪುರಾತತ್ವ ಆಧಾರಗಳು ನಮ್ಮ ನಿಜವಾದ ಧನವಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸಬೇಕಾಗಿದೆ.